سندرم ایمپاستر یا خودویرانگری یک مساله سلامت روانی است که فرد مبتلا به آن درباره توانایی های خود دچار تردید می شود، احساس می کند یک فریب‌کار و کلاه‌بردار است و معتقد است موفقیت هایش بیشتر به واسطه شانس و نه مهارت های خودش حاصل شده اند.

به گزارش گروه خبری انعکاس روز به نقل از “د هلثی“، کارشناسان سندرم ایمپاستر را به عنوان یک ناامنی عمیق تشخیص می دهند که می تواند تاثیر زیادی نه تنها بر شغل فرد، بلکه بر زندگی شخصی و روابط وی داشته باشد.

افرد مبتلا به سندرم ایمپاستر ممکن است از این که شایسته چیزهای خوب نباشند، هراس داشته باشند و به طور مداوم نگران این باشند که نقاب فرضی آنها کنار رفته و با آشکار شدن همه چیز، آنچه را دارند از دست بدهند.

همه این ترس و نگرانی می تواند ابتلا به شرایط بلند مدت مانند افسردگی و اضطراب را در پی داشته باشد.

اضطرابی که با سندرم ایمپاستر همراه است می تواند فرد را به تلاش بیش از حد وادار کرده یا به شکل گیری رفتارهای وسواسی منجر شود.

همچنین، اضطراب مزمن می تواند تاثیر منفی بر سلامت جسمانی فرد داشته باشد.

این که گاهی اوقات لحظه هایی از سندرم ایمپاستر را تجربه کنید، غیرمعمول نیست و حدود ۷۰ درصد مردم در دوره ای از زندگی خود این شرایط را تجربه می کنند.  

گاهی اوقات، این احساسات توسط یک رئیس بیش از حد ایرادگیر یا شخص مورد علاقه فرد تحریک می شوند، اما سندرم ایمپاستر می تواند در افرادی که به خود اطمینان کافی ندارند به صورت خودبخود نیز رخ دهد.

بدترین دشمن خودت

در ذات خود، سندرم ایمپاستر شکلی از خودویرانگری است. باور به این که لیاقت آن چه در اختیار دارید را ندارید می تواند شما را بیش از حد نگران از دست دادن آن کند، که به نوبه خود می تواند ارائه عملکرد درست و دستیابی به اهداف را دشوار سازد.

به عنوان مثال، افراد مبتلا به این سندرم ممکن است پیشنهاد یک ترفیع خوب شغلی را به دلیل این که فکر می کنند به اندازه کافی خوب نخواهند بود، رد کنند.

این سندرمی پنهانکار است و ممکن است با تردیدهای ظریف نسبت به خود آغاز شود و سپس به افکار وسواسی و احساسات عمیقا دردناک تبدیل شود.

تشخیص این شرایط در خود می تواند دشوار باشد و بر همین اساس آشنایی با آن اهمیت دارد. از این طریق، فرد می تواند پیش از آن که خوشبختی و زندگی خود را نابود کند، گام هایی در راستای مقابله با این شرایط بردارد.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر هستند؟

هر فردی می تواند به سندرم ایمپاستر مبتلا شود، اما افرادی با تمایل زیاد به کسب موفقیت در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

فشار جامعه ای را اضافه کنید که برای دستاوردهای افراد ارزش بسیاری قائل است و اغلب آنها را با ارزش یک فرد برابر می کند، و بر همین اساس دستورالعمل کاملی برای سندرم ایمپاستر خواهید داشت.

یک عامل بزرگ در این که فرد مستعد این نوع فشار باشد، روند رشد وی است. کودکانی که برای کسب موفقیت زیر فشار قرار می گیرند، اما تحسین نمی شوند و به آنها آموخته می شود که پذیرش تحسین اشتباه است، اغلب این احاساسات را در بزرگسالی به همراه دارند.

افراد متعلق به گروه هایی خاص که فشار افزایش یافته اجتماعی را تجربه می کنند، با دست درازی های کوچک در محیط کار مواجه هستند، یا خودتردیدی ذاتی دارند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. عواملی مانند کلیشه ها، تبعیض، و ستم می توانند پدیده سندرم ایمپاستر را در این افراد تقویت کنند.

 هر فردی که تغییری بزرگ مانند طلاق یا انتقال شغلی را تجربه می کند نیز در معرض خطر قرار دارد زیرا عزت نفس و شخصیت وی ممکن است به واسطه این رویدادها ناپایدار شده باشد.

نشانه های سندرم ایمپاستر

احساس شبیه بودن به فردی کلاهبردار یا فریب‌کار در زندگی شغلی، روابط، یا به طور کلی زندگی نشانه اصلی سندرم ایمپاستر است، اما ممکن است متوجه نشوید که این همان چیزی است که احساس می کنید.

پرسش هایی که در ادامه ارائه شده اند می توانند به شناسایی و نامگذاری آنچه احساس می کنید، کمک کنند. این پرسش ها را با خود مطرح کنید:

آیا معتقد هستید که سزاوار موفقیت یا خوشبختی نیستید؟

آیا در پذیرش تحسین و ستایش با دشواری مواجه هستید؟

آیا دریافت یک جایزه یا تحسین عمومی موجب هراس و عصبانیت شما می شود؟

آیا به طور مداوم مهارت ها و توانایی های خود را زیر سوال می برید؟

آیا نگران هستید که موفقیت شما در چیزی فقط به دلیل آن بوده است که دیگران احساس بدی برای شما داشته اند؟

آیا انتظارات بسیار بالایی از خود دارید؟

آیا نسبت به انتقاد بسیار حساس هستید؟

آیا عزت نفس یا اعتماد به نفس پایینی دارید؟

آیا اغلب درباره خود، روابط، شغل یا زندگیتان افکار منفی دارید؟

آیا نگران هستید که اگر افراد بدانند واقعا که هستید، شما را دوست نداشته باشند؟

اگر فردی از شما بخواهد پنج موردی که در آن خوب هستید را فهرست کنید، آیا در نام بردن مهارت هایتان با دشواری مواجه می شوید؟  

آیا تا به حال با فردی که قصد تعریف از شما را داشته است با عصبانیت برخورد کرده اید؟

آیا به موفقیت دیگران در کارهای گروهی اعتبار بیشتری می دهید؟

احساس خودتردیدی گاهی اوقات عادی است، اما اگر به بسیاری از این پرسش ها پاسخ مثبت داده اید و آنها پایدار هستند و گاه و بیگاه رخ نمی دهند، ممکن است به سندرم ایمپاستر مبتلا باشید.

غلبه بر سندرم ایمپاستر

نکاتی که در ادامه ارائه شده اند می توانند پیش از آن که این الگوهای فکری شما را از پا بیندازند، به بهبود شرایط کمک کنند.

با یک متخصص صحبت کنید

اگر غلبه بر سندرم ایمپاستر به سادگی این بود که به خود بگویید باید افکار منفی را متوقف کنم، دیگر مشکلی وجود نداشت. اما این الگوها می توانند ریشه دوانده و عمق بیشتری به خود بگیرند و اغلب ریشه در دوران کودکی دارند.

صحبت با یک روانشناس یا متخصص سلامت روانی در گام نخست برای شناسایی منبع افکار و آموختن این که چگونه آنها را از نو تنظیم کنید، بهترین اقدام است.

اهداف واقع بینانه تعیین کنید

تعیین اهداف غیرواقعی و انتظار بیش از حد داشتن از خود می تواند در نهایت به ناامیدی و کاهش اعتماد به نفس منجر شود. در عوض، تعیین اهداف واقع بینانه را مد نظر قرار دهید که می تواند مطابق با برنامه کلان شما باشد.

از افراد سمی دوری کنید

سندرم ایمپاستر ممکن است در ذهن شما زندگی کند، اما می تواند توسط افراد اطرافتان که از شما انتقاد می کنند، تحقیرتان می کنند یا زیر پای شما را خالی می کنند، تحریک شده یا بدتر شود.

تا زمانی که از محیط و افراد سمی دور نشوید، قادر به بهبود شرایط خود نخواهید بود.

فهرستی از دستاورهای خود تهیه کنید

ثبت دستاورها می تواند به شما در این که چه میزان پیشرفت داشته اید، کمک کرده و به فراگیری احساس غرور و شادی از دستاورهایتان کمک می کند.

اگر در نوشتن این فهرست با دشواری مواجه هستید، از یکی از دوستان مورد اعتماد یا مربی خود کمک بگیرید.

مقایسه خود با دیگران را متوقف کنید

افراد مبتلا به سندرم ایمپاستر اغلب در تله مقایسه ضعف های خود با نقاط قوت دیگران گرفتار می شوند که می تواند افکار آنها درباره کلاهبردار و متقلب بودن را هرچه بیشتر تشدید کند.

این قبیل مقایسه ها نتیجه مثبتی به همراه ندارند. به جای تمرکز روی دیگران باید مسئولیت موفقیت خود را بر عهده گرفته و درک کنید که به طور تصادفی به جایی که قرار دارید نرسیده اید.

یک ژورنال مثبت داشته باشید

آیا تعریفی دوست داشتنی از یکی دوستان خود دریافت کرده اید؟ در محل کار یک جایزه گرفته اید؟ یک همکار از شما تقدیر کرده است؟ هر نکته مثبت هرچند کوچک را در یک دفتر یادداشت کنید.

هر زمان که احساس می کنید یک کلاهبردار یا متقلب هستید، ژورنال مثبت را باز کرده تا به یادآوری دستاوردهایتان کمک شود.

پذیرش تحسین را تمرین کنید

اگر پذیرش تحسین یا یک جایزه احساس ناراحتی، خجالت یا حتی عصبانیت در شما ایجاد می کند، با یکی از دوستان خود این قبیل سناریوها را تمرین کنید. این می تواند به تمرین تشکر از دیگران و پرهیز از واکنش های نامناسب کمک می کند.

بر خود نظارت داشته باشید

خود را فردی غریبه در نظر بگیرید که به زندگی شما نگاه می کند. در آن شرایط چه تصوری از خود خواهید داشت؟ نگاه به خود و دستاوردهایی که داشته اید کمک می کند تا دیدی واقعی‌تر و مهربانانه به چیزهای مختلف داشته باشید.

برای بیماری روانی درمان دریافت کنید

سندرم ایمپاستر می تواند به افسردگی، اضطراب، و بیماری های روانی دیگر منجر شود. و این بیماری ها به نوبه خود می توانند سندرم ایمپاستر را تشدید کنند.

گاهی اوقات، برای شکستن این چرخه به دریافت کمک حرفه ای از یک متخصص نیاز است. درمان این شرایط زمینه ای در وهله نخست می تواند یک گام اساسی در مسیر مقابله با سندرم ایمپاستر باشد. 

——————————————————————-

بیشتر بخوانید: 

*سندرم مثانه دردناک؛ از علائم تا درمان

*سندرم تونل رادیال؛ از علائم تا عوامل خطر

*سندرم لازاروس؛ بازگشت به زندگی پس از مرگ